ثبت برند
برند در جامعه ما به محصول یا خدمتی اطلاق می‌شود که اعتبار و ارزش اجتماعی داشته باشد. برندهای محبوب، برندهایی هستند که ماهیت و قدرت اجتماعی بالایی دارند و افراد نسبت به آنها حس مالکیت دارند.
یکی از مهم‌ترین وظایف هر شرکت، یافتن راه‌هایی برای جلب توجه و وفاداری مشتری است. از جمله ویژگی‌های یک برند معروف می‌توان به جذابیت، الهام‌بخش بودن، منحصر به فرد بودن، تناسب و جایگاه مناسب اشاره کرد.
پس از ثبت شرکت، با توجه به نوع فعالیت خود، به احتمال زیاد نیاز به ثبت برند و علامت تجاری برای کسب و کار یا خدماتی که ارائه می‌کنید خواهید داشت.
تعریف برند
- برند در زبان فارسی و لاتین، در فروش کالا و خدمات و فعالیت‌های اقتصادی و غیره استفاده می‌شود و نشان قانونی یک شرکت است.
- برند شما در واقع یک نام متشکل از چند کلمه است که ویژگی‌ها و مفاهیم احساسی را به خود گره زده است.
- برند یا نام تجاری همان نشان و علامتی است که به صورت فارسی یا لاتین در فعالیت‌های اقتصادی، کالاها، خدمات و… استفاده می‌شود.
- محصول یا خدمتی را از سایر محصولات مشابه متفاوت می‌کند.
نشان تجاری یا برند همان چیزی است که مخاطب، صفات و ویژگی‌های آن را با دیدن، شنیدن، حس کردن و… به صورت ذهنی، دیداری و یا شنیداری در ذهن و قلب خود تداعی می‌کند.
در واقع برند شامل همه احساسات، مفاهیم و ویژگی‌هایی است که با یک نام گره خورده است.
از نظر مصرف کننده، خرید از یک برند به معنای:
- کیفیت بالا
- خطرپذیری کمتر
- سپردن مسئولیت به تولیدکننده
- وسیله‌ای نمادین برای اظهار شخصیت
اولین قدم در تجارت اعتماد است و علامت تجاری به وسیله برندسازی به این اعتماد و تعهد شتاب می‌بخشد.
هدف از ثبت برند چیست؟
- هر برند یا علامت تجاری از طریق حصول اطمینان از حقوق انحصاری برای شناختن کالاها و خدمات و یا اجاره دادن به دیگران مبنی بر استفاده از آن در صورت پرداخت مبلغ، صاحب اثر را محافظت می‌کند.
- مدت زمان این حفاظت متفاوت است، ولی علائم تجاری قابلیت تمدید شدن نامحدود توسط پرداخت مبلغ مربوطه را دارد.
- محافظت علائم تجاری توسط مراجع قانونی که در اکثر نظام‌ها اجازه متوقف کردن تخلف در این زمینه را دارند، تأیید می‌شود.
از دیدگاه وسیع‌تر:
- علائم تجاری با رسمیت بخشیدن و دادن سود اقتصادی به صاحبان آن ها در سطح جهانی سرمایه گذاری کرده و این ابتکار را ترویج می‌دهد.
- حفاظت علائم تجاری همچنین مانع تلاش‌های رقبای غیرمنصف، مثل متقلبان، برای استفاده از علائم مشخص به منظور فروش محصولات و ارائه خدمات نامرغوب یا متفاوت می‌شود.
- این نظام، آگاهی و امکان سرمایه گذاری جهت تولید و فروش کالاها و خدمات را در منصفانه‌ترین شرایط ممکن به مردم می‌دهد و از این راه تجارت بین المللی را تسهیل می‌کند.
دامنه محافظت علامت تجاری
حمایت از علامت تجاری در سطوح مختلف
- محافظت ملی: هر کشور دارای سیستم ثبت و حفاظت از علائم تجاری مختص به خود است. ثبت علامت تجاری در یک کشور، فقط در همان کشور معتبر خواهد بود.
- محافظت بین المللی: برای جلوگیری از نیاز به ثبت جداگانه در هر کشور، سیستم‌های بین المللی ثبت علامت تجاری مانند سیستم مادرید (وابسته به WIPO) وجود دارند. این سیستم‌ها به شما امکان می‌دهند تا با یک ثبت واحد، علامت تجاری خود را در چندین کشور عضو محافظت کنید.
سیستم مادرید
- معاهده مادرید توسط سازمان جهانی مالکیت معنوی (WIPO) اداره می‌شود و شامل دو معاهده مجزا است.
- نحوه عملکرد:
- متقاضی مدارک خود را به WIPO در ژنو ارسال می‌کند.
- WIPO علامت را ثبت می‌کند و به کشورهای عضو تعیین شده ارسال می‌کند.
- هر کشور می‌تواند بنا به قوانین خود، علامت را رد یا قبول کند.
- ثبت بین‌المللی به معنای تضمین ثبت در همه کشورها نیست.
مراحل ثبت برند
ثبت برند فرآیندی نسبتاً طولانی اما ساده است. مراحل کلی به شرح زیر است:
- انتخاب نام برند و لوگو: انتخاب نامی منحصر به فرد، جذاب و مرتبط با فعالیت شما.
- جستجوی نام: بررسی تداخل احتمالی نام انتخابی با سایر برندها.
- آماده سازی مدارک: جمع آوری مدارک مورد نیاز مانند اظهارنامه ثبت، نمونه لوگو و …
- ثبت نام در سامانه: ثبت نام در سامانه اداره مالکیت معنوی و بارگذاری مدارک.
- بررسی و صدور گواهی: بررسی مدارک توسط اداره مالکیت معنوی و در صورت تایید، صدور گواهی ثبت.
اهمیت انتخاب نام تجاری متمایز
- ایجاد تمایز: نام تجاری متمایز به شما کمک می‌کند تا از رقبا متمایز شوید و در ذهن مخاطبان ماندگار شوید.
- جلب اعتماد: نامی که به درستی انتخاب شده باشد، می‌تواند اعتماد و اطمینان مشتریان را به برند شما جلب کند.
- حفاظت از دارایی: ثبت علامت تجاری، نام تجاری شما را به عنوان یک دارایی معنوی محافظت می‌کند.
- بازاریابی و تبلیغات: نام تجاری جذاب، بازاریابی و تبلیغات محصولات یا خدمات شما را آسان‌تر می‌کند.
نکات کلیدی در انتخاب نام برند
انتخاب نام مناسب برای برندتان، گامی اساسی در مسیر ثبت یک علامت تجاری مطمئن و بدون نقص است. در ادامه، به نکات کلیدی که در انتخاب نام برند به شما یاری می‌رساند اشاره می‌کنیم:
ممنوعیت‌ها
- اسامی و علائم مشهور و شناخته شده
- اسامی غیرمعقول، غیر اسلامی و مغایر با شئونات اخلاقی
- صفت‌ها و اسم‌های توصیفی و عام: ثبت این اسامی به تنهایی امکان‌پذیر نیست.
نکات پیشنهادی
- استفاده از نامهای چند سیلابی و ترکیبی: شانس ثبت این نوع نام‌ها بیشتر است.
- انتخاب نام خاص و ساختگی: این نوع نام‌ها شانس بالایی برای ثبت دارند.
- در صورت عدم ثبت در طبقات مورد نظر: می‌توانید از نامی متشکل از کلمات، اعداد، سمبل‌ها، طرح‌ها، رنگ‌ها و اشکال استفاده کنید.
- انتخاب نام هوشمندانه و خاص: در طبقاتی مانند لوازم خانگی، مواد غذایی و نوشیدنی‌ها، به دلیل تراکم ثبت برند، انتخاب نام مناسب دشوارتر است.
موارد قابل ثبت
- نام شرکت: می‌توانید از عنوان شرکت خود برای ثبت برند استفاده کنید.
- نام خانوادگی: می‌توانید نام خانوادگی خود را در کنار نامی دیگر برای ثبت علامت به کار ببرید.
- نام به زبان فارسی، لاتین یا ترکیبی از هر دو: انتخاب زبان نام برند به سلیقه شما بستگی دارد.
محدودیت‌ها
- اعداد: اعداد به تنهایی، چه به زبان فارسی و چه به زبان لاتین، قابل ثبت نیستند.
توصیه مهم
- قبل از اقدام به ثبت برند: از طریق صفحه استعلام برند، از قابل ثبت بودن نام مورد نظرتان اطمینان حاصل کنید. همچنین می‌توانید با مراجعه به این صفحه، از هزینه‌های مربوط به ثبت برند مطلع شوید.
مدارک لازم برای ثبت برند
اشخاص حقیقی
- تصویر برابر اصل شناسنامه و کارت ملی و کدپستی 10 رقمی
- ارائه یکی از مدارک زیر:
- پروانه بهره‌برداری
- مجوز تولید
- پروانه کسب
- نامهای از واحد یا صنف مربوطه مبنی بر ارائه خدمات
- امضای وکالتنامه (در صورت استفاده از وکیل)
- تصویر علامت تجاری مورد نظر به ابعاد 8*8 سانتی‌متر (15 عدد) به همراه توضیحات در برگی جداگانه:
- توضیحات مربوط به علامت و توصیف آن
- مستند نام مورد نظر از فرهنگ لغت (در صورت استفاده از نام خاص)
- کارت بازرگانی به نام شخص دارنده جواز (در صورت لاتین یا غیرفارسی بودن علامت)
اشخاص حقوقی یا شرکت‌ها
- ارائه یکی از مدارک زیر:
- پروانه بهره‌برداری
- مجوز تولید
- پروانه کسب
- تصویر اولین روزنامه رسمی شرکت (آگهی تاسیس) و روزنامه رسمی آخرین تغییرات هیات مدیره شرکت (در صورت عدم انقضای دوره)
- تصویر برابر اصل شناسنامه و کارت ملی و کدپستی 10 رقمی دارندگان حق امضای اوراق بهادار شرکت
- کارت بازرگانی برابر اصل شده شناسنامه شخص حقوقی (در صورت لاتین بودن علامت)
- تصویر علامت تجاری مورد نظر به ابعاد 8*8 سانتی‌متر (15 عدد) به همراه توضیحات در برگی جداگانه:
- توضیحات مربوط به علامت و توصیف آن
- امضای وکالتنامه توسط دارندگان حق امضای مجاز اوراق بهادار و مهر شرکت (در صورت استفاده از وکیل)
نکات
- کلیه مدارک باید به صورت کامل و بدون نقص ارائه شوند.
- در صورت وجود ابهام یا نقص در مدارک، فرآیند ثبت برند با تأخیر مواجه خواهد شد.
- برای اطمینان از صحت و کامل بودن مدارک، می‌توانید از مشاوره متخصصان حقوقی یا ثبتی استفاده کنید.
